Kış aylarında elektrik kesildiği zaman TEDAŞ’ı arar sorunun ne olduğunu ve elektriğin ne zaman geleceğini sorduğumuzda falanca yerde direkten kablo kopmuş tamir ediyoruz, şu kadar süre sonra elektrik gelir cevabını alırdık.
Ancak dün Siverek’te yaşanan elektrik kesintisi kimi mahallelerde 6, kimi mahallelerde 4 saat boyunca enerji verilemedi. TEDAŞ’ı aradığımızda yeraltına alınan enerji kablolarında yağış nedeni ile arıza meydana geldiğini ve arızanın yerini tespit etmeye çalışıyoruz yanıtını aldım. Yer tespit edildikten sonra sorun giderilerek tekrar enerji verilecek ama ne kadar sürer bilemiyoruz yanıtını aldım. Tabi telefonda aldığım bu yanıt sonrası köşe yazısını yazmaya başlarken aradığım bir dosttan daha detaylı bilgi almak adına arızanın sebebini öğreneyim dedim. Yeraltına bağlanan kablolar için yapılan bir ana hat olduğunu, o ana hat aktarma bağlantısı arasında meydana gelen arıza olduğunu ve arıza tespiti için Şanlıurfa’dan cihaz getirilerek arızanın yeri tespit edilip onarılıyor dedi.
Tabi soğuk hava koşullarında yaşanan kesintiler nedeni ile tekrar enerjinin şehre verilmesinde canla başla çalışan TEDAŞ ekiplerine teşekkür ediyorum. Siverek’te enerji nakil hatlarının yeraltına alınması sevindirici bir durum. Çünkü hem enerji kabloları eskimiş hem de şehrin estetiğini bozan direk ve kablolar çok kötü bir görüntü sergiliyor. Hatta bazı mahalle ve sokaklarda enerji nakil direkleri yolun ortasında kalmış. Enerji nakil araçlarının yeraltına alınmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum ancak dün yaşanan kesintiler kaygıları beraberinde getirdi. Çünkü enerji nakil araçları yeraltına alınırken gerekli özen gösteriliyor mu sorusu akla geliyor. Enerji nakil kablolarının yeraltına alındığı zaman yapılması zorunlu olan usuller yönetmenlikte detaylı bir şekilde yazılmış. Siverek’te yapılan kazılarda standart kablo kanal yöntemi kullanılıyor. Bu demektir ki kazılan kanalın derinliği bir ila bir buçuk metre derinliğinde olması, dip genişliğin 40 cm, ağız genişliğinin 60 cm olması gerekiyor. Kanala döşenecek kabloların , kanalla kablo arası ve kablo ile kablo arası mesafe 7’şer cm’den az olmaması gerekiyor. Zorunlu olmadıkça kablolar üst üste değil yan yana dizilmesi gerekiyor ve yine bunlar arasında ki mesafe 7 cm’den aşağı olmaması gerekiyor. Kanal tabanına kum sonra kablo koruyucu eleman ve üstüne dolgu malzemesi ve son olarak ikaz bandı yapılarak kapatılması gerekiyor. Tabi bunlar yapılırken kanal tabanına 10 cm kalınlığında tane büyüklüğü en fazla 4 mm olan ince elenmiş kum serilerek sıkıştırılması gerekiyor. Yıkanmamış deniz kumu veya kırma taştan imal edilen ufalanmış taş kullanılmayacak.
Tüm bu işlemler gerektiği gibi yapıldığında elektrik aktarım kablolarında sızma veya kısa devre meydana gelmesi mucize gibi bir durum olması gerekiyor. Peki Siverek’te yapılan kanal çalışmalarında bunların ne kadarına dikkat ediliyor? Çünkü yeni kazı yapılan ve kapatılan yerlerde dün yağış nedeni ile kesintiler meydana gelmiş saatler süren çalışmalar sonrasında bu mahallelere enerji verildi. Bu mahallerin hepsi doğalgaz ile ısınan ve sobanın kullanılmadığı yerler. Birçok kişi soğuk nedeni ile farklı mahallerde yaşayan eş dost veya akrabasının evine gitmek durumunda kaldı. Şimdi bu enerji nakil kablolarının yer altına alınması Siverek’in tamamında yapılacak eğer bu sorun böyle devam edecek olursa bizleri ileride daha büyük sorunlar bekliyor demektir.
Amacım yapılan emeği baltalamak değil, kaz yap, kaz yap ile her gün kazılan sokakların ileri de tekrardan nakiller veya başka bir sebep nedeni ile kazılmaması için bir tavsiye niteliğinde.