Zazaca Şiirlerin ve Panelin yapıldığı program iki güne sığdırılarak yapılırken özellikle çevre illerden ve yurtdışından programa katılım olması dikkat çekti.
07 Nisan 2014 tarihinde düzenlenen şiir etkinliğinde Zazaca şiirleri ile geceye renk katan; İlyas Gizligöl, Bedriye Topaç, Fahri Ergün, İhsan Espar gibi isimler gerek kendi şiirleri gerekse Zazaca şiir yazan çeşitli şairlerin şiirlerine yer verdiler.
8 Nisan 2014 tarihinde etkinliğin 2.gününde Zazaca verilen Panelde moderatörlüğünü Sefer Bakçı'nın yaptığı, Eğitimci Haydar Dıljen ve Serkan Naryaprağı'nın Panelist olarak katıldığı etkinlikte Zazaca'nın tarihi süreçteki değişimi ve dil akrabalıkları üzerine konuşmalar yapan panelistler şunları kaydetti.
İsveçte yaşayan ve Zazaca üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Siverekli Eğitimci Haydar Diljen yaptığı konuşmada Anadil için yapılan çalışmaların yetersiz olduğunu Ülkemizde gençlerin, aydınların çok geçte olsa Anadilin kıymetinin farkına vardıklarını belirterek şunları kaydetti. ''Türkiye'de Eğitim sisteminde anadilde eğitimi tartışırken İsveç'te Kürt çocukları okullarda Devlet tarafından Kürtçe eğitim veriliyor. İsveç'te 1975 yılında çıkan kanuna göre; kendi evinde İsveççe dışında herhangi bir dil konuşan aileler, isterlerse kendi çocuklarına anadilde eğitim talep edebiliyorlar. Aileler bu isteği yazılı olarak bildirdikleri andan itibaren belediyeler bu isteği yerine getirmek zorundalar. İsveç'te Kürtler de bu haktan yararlanıyor. İşin başında, yani 1975'te, Kürtçe ile eğitim özel kurslarda veriliyordu. Ben, 1983'te bu işe başladığımda ders kitabı sıkıntısı, öğretmen sıkıntısı vardı. Sonra Stockholm'de Kürtçe öğretmeni yetiştirme okulu açıldı. Bir de Güney Kürdistan'dan, Türkiye'den Kürtçeyi bilenler gelip burada ders vermeye başladı. Belli bir deneme sonrasında öğretmenler atandı. Ders kitapları hazırlandı'' dedi.
TÜRKİYE'den KÜRTÇE EĞİTİM VERMEYİN TEPKİSİ
TÜRKİYE'den KÜRTÇE EĞİTİM VERMEYİN TEPKİSİ
Diljen konuşmasının devamında Türkiye'nin İsveç Konsolosu'nun İsveç hükümetine Kürtçe eğitim verdiği için verdiği ilginç tepkiyi hatırlatarak şunları kaydetti. ''Geçmiş yıllarda Türkiye'nin İsveç konsolosu İsveç hükümetinin Anadilde eğitim vermesine tepki göstererek Kürtlere anadilde eğitim vermemesi için çaba sarf etti ancak İsveç Hükümeti bunu kabul etmedi'' dedi.
DEVLET DERS KİTAPLARINA DA DESTEK VERİYOR
DEVLET DERS KİTAPLARINA DA DESTEK VERİYOR
Ders kitaplarının çoğu devlet destekliydi. Ama kitaplar tek tip değildi. Değişik kitaplar hazırlanıyordu. Onları da devlet maddi olarak destekliyordu ama içeriğine pek karışmıyordu. Elbette ders kitapları İsveç eğitim sisteminin temel ilkelerine uygun olmak zorundalar. Nedir bu temel ilkeler: demokrasi, kadın erkek eşitliği, farklılıklara karşı tolerans, uluslararası dayanışma vs. Şimdi o günden bugüne anadilde eğitim var. İsveç devlet istatistiklerine göre, lise dahil olmak üzere okul öncesi eğitimle birlikte 10 bin civarında kişi Kürtçe eğitim alıyor.
İsveç'te eğitim; temel eğitim, orta ve liseler şeklinde veriliyor. Okullar belediyelere bağlı olduğu için öğretmenler, belediye memuru. Belediye eğitim müfredatını uygulamak zorundadır. Hatta okullar, öğretmenlerini kendileri atar. Merkezi atama diye bir sistem yok'' dedi.
Eğitimci Haydar Dilje'nin konuşmasının ardından kürsüye çıkan Panelist Serkan Naryaprağı ise Zazaca'yı araştıran Sosyolog ve Dil Bilimcilerin araştırmalarından derlediği bilgileri paylaşarak şunları kaydetti. ''Kürtlerin dil akrabalığı açısından bir birine çok yakın lehçeler olarak önümüze çıkıyor. Zazacanın kendi arasında 4 lehçeye ayrıldığını görüyoruz. Bunlar, Kırmancki, Kırdki, Dımılki, Zazaki'dir. Çoğunluğu Çermik, Diyarbakır, Bingöl, civarında görülmektedir. Kırdi: Diyarbakır (Hani, Dicle, Lice, Eğil), Bingöl ve Elazığ (Palu, Arıcak) gibi il ve ilçelerde Zazaların dillerine verdikleri isimdir. Kırmancki: Dersim / Tunceli, Erzincan, Bingöl (Kıği, Yayladere) gibi il ve ilçelerde daha çok Alevi Zazaların dillerine verdikleri isimdir. Dımılki veya Dımıli, Çermik, Çüngüş, Siverek, Gerger ve Mutki gibi ilçelerdeki Zazalar'ın dillerine verdikleri bir isimdir. Zazaki: Tarihsel olarak Elazığ Palu (Maden), Koçgiri yöresinde yaşayan Zazaların dillerine verdikleri isimdir. 19 YY'da Zazaca üzerine ilk araştırmalar 1856 yılında dilbilimci Peter I. Lerch'in derlemeleri ile başladı. Kırım Savaşında Ruslara esir düşen Osmanlı askerlerinin tutulduğu Roslow'a giden Lerch, buradaki Kürt askerler arasında gezerek Kurmanci ve Zazaların konuştukları dillerin bir birinden çok farklı olduğunu görüyor'' dedi.
Yapılan konuşmaların ardından Zazaca yazılan çeşitli kitapların olduğu stantlarda yazarlar katılımcılara kitap imzaladı. Kozık Derneği Yönetim Kurulu üyeleri katılımcılara teşekkür ederken Panel ve Şiir etkinliğinde emeği geçen özel bir inşaat firması yönetim kurulu Başkanı Mustafa Özusan ve Avukat Şehmus İnal'a teşekkür plaketi verildi.
Bizlerde Siverek Medya grubu olarak Zazaca için çaba harcayan Kozık Derneğine ve katılımcılara sonsuz teşekkür ediyoruz.
Haber: Abdullah Hakan Lale
Güncelleme Tarihi: 04 Ekim 2018, 14:04
Yapılan konuşmaların ardından Zazaca yazılan çeşitli kitapların olduğu stantlarda yazarlar katılımcılara kitap imzaladı. Kozık Derneği Yönetim Kurulu üyeleri katılımcılara teşekkür ederken Panel ve Şiir etkinliğinde emeği geçen özel bir inşaat firması yönetim kurulu Başkanı Mustafa Özusan ve Avukat Şehmus İnal'a teşekkür plaketi verildi.
Bizlerde Siverek Medya grubu olarak Zazaca için çaba harcayan Kozık Derneğine ve katılımcılara sonsuz teşekkür ediyoruz.
Haber: Abdullah Hakan Lale
